Hoe wordt de vergoeding voor gebiedsbeheerders en de bijdrage van de producenten berekend?

De Europese Single-use plastic richtlijn leidt tot nieuwe regels over wegwerpplastic in Nederland. Een van de nieuwe regels is dat producenten van wegwerpplastic vanaf 1 januari 2023 meebetalen aan het opruimen en verwerken van het wegwerpplastic in het zwerfafval (uitgebreide producentenverantwoordelijkheid). Op deze pagina leest u hoe de vergoeding voor gebiedsbeheerders en de bijdrage van de producenten worden berekend.

Kosten en samenstelling wegwerpplastic

Producenten betalen een vast bedrag voor ieder kunststofproduct voor eenmalig gebruik dat zij in de handel brengen. De prijs verschilt per product. De overheid doet iedere vier jaar onderzoek naar de kosten die gebiedsbeheerders maken om het zwerfafval op te ruimen (kostenonderzoek) en bepaalt jaarlijks de bijdrage van producenten op basis van de samenstelling van het zwerfafval (samenstellingsonderzoek) en het aantal producten dat op de markt is gebracht. Hieronder wordt dit nader toegelicht.

Jaarlijkse cyclus

In het eerste kwartaal van elk jaar publiceert Rijkswaterstaat de samenstelling van het zwerfafval in Nederland. In combinatie met de informatie uit het kostenonderzoek wordt per productcategorie de bijdrage bepaald. Met de informatie over de hoeveelheid producten die in de handel zijn gebracht wordt de bijdrage per product bepaald. Dit wordt jaarlijks op 1 juni gepubliceerd. Producenten betalen op basis hiervan vóór 1 augustus hun bijdrage aan het centrale uitvoeringsorgaan (nog aan te wijzen), die de vergoedingen vóór 1 november uitkeert aan overheidsorganisaties die zwerfafval inzamelen en opruimen. Gebiedsbeheerders hoeven de vergoeding niet aan te vragen en er hoeven ook geen aanvullende gegevens worden aangeleverd om de vergoeding te ontvangen.

Ingangsdatum

Er wordt gewerkt met betaling achteraf. Vanaf 2023 gaat de verplichting in, maar pas in augustus 2024 betalen producenten voor de eerste keer. In 2023 is een proefberekening van de bijdrage gemaakt, zodat producenten voor 2024 wisten welke kosten zij ongeveer kunnen verwachten. En gebiedsbeheerders op welke bijdrage zij kunnen rekenen.

Individueel of samen

Producenten kunnen individueel aan deze verplichting voldoen, of in samenwerking met andere producenten via een producentenorganisatie, zoals bijvoorbeeld het Afvalfonds Verpakkingen dit doet voor verpakkingsproducenten.

Achterliggende documenten

Nog niet alle onderdelen van bovenstaande systematiek zijn tot in detail uitgewerkt. Daar wordt aan gewerkt. Verdere beschrijving van de systematiek vindt u in deze documenten:

Aanvullend is een proefberekening opgesteld:

Proefberekening bijdragen en vergoedingen SUP (UPV Zwerfafval) (pdf, 644 kB)

Onderzoeken

Als input voor het bepalen van de bijdragen en de vergoeding zijn of worden deze onderzoeken gedaan: