Handhaving
Handhaving is de laatste schakel in een keten van activiteiten die je kunt ondernemen in de zwerfafvalaanpak.
Routeplanner
Handhaving van zwerfafval is vaak lastig, omdat de pakkans erg klein is. Voor effectieve handhaving is het van belang om eerst te starten met het bepalen van de probleemgebieden. Een gebiedsgerichte aanpak verhoogt de pakkans. Aan de hand hiervan wordt het handhavingsbeleid vastgesteld of aangepast. Dit beleid richt zich op een effectieve mix van preventie en handhaving en een strategie die écht leidt tot schoner gedrag. Hiervoor is de routeplanner Samenwerken tegen zwerfafval: De kortste route naar handhaving die werkt ontworpen.
De routeplanner bewandelt twee sporen: voorbereiden en uitvoeren. Bij voorbereiden gaat het om interne en externe communicatie. Bij uitvoeren gaat het om reinigen van de openbare ruimte en daadwerkelijke handhaving. Naast deze routeplanner is een stappenplan opgesteld om handhaving binnen vijf stappen op de kaart te krijgen.
25-meterregel
Sinds januari 2007 bestaat de 25-meterregel. Deze regel bepaalt dat horeca en andere ondernemingen zwerfafval afkomstig van het eigen bedrijf in een straal van 25 meter rondom de inrichting zelf moeten opruimen. Deze regel verplicht ondernemers hun directe omgeving schoon te houden.
In 2021 vervalt het activiteitenbesluit. De 25-meter regel wordt niet meegenomen in de algemene rijksregels onder de Omgevingswet. De gemeente geeft voortaan regels over het opruimen van zwerfafval. Regels van de gemeente kunnen zich namelijk beter toespitsen op de specifieke lokale situatie. De gemeenten kunnen hun eigen lokale afwegingen hierin meenemen.
Om geen gat te laten ontstaan tussen huidige en nieuwe regelgeving, is de 25-meterregel onderdeel van de bruidsschat. Met de bruidsschat komt de 25-meterregel in 2021 automatisch in het tijdelijke deel van het omgevingsplan van de gemeente.